Κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την πολεοδομική νομοθεσία και τις αρμοδιότητες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), έρχεται να ξεκαθαρίσει πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

 

Συγκεκριμένα, το Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) (ΣτΕ 1728/2025) ακύρωσε απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων, με την οποία δινόταν εντολή στα στελέχη της Υπηρεσίας Δόμησης να μην εκδίδουν οικοδομικές άδειες με ύψη πέραν των προβλεπομένων από το β.δ. της 30.8/9.9.1955 ή τα ισχύοντα ειδικά πολεοδομικά διατάγματα.
 

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η συγκεκριμένη απόφαση του Δήμου συνιστά κανονιστική ρύθμιση, η οποία εκδόθηκε χωρίς συνταγματικά προβλεπόμενη εξουσιοδότηση. Υπενθύμισε δε ότι οι ΟΤΑ δεν διαθέτουν την αρμοδιότητα να καθορίζουν ή να ερμηνεύουν δεσμευτικά τους όρους δόμησης, ούτε να παρεμβαίνουν στη διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών πέραν των προβλεπομένων από τον νόμο. Η Υπηρεσία Δόμησης είναι υποχρεωμένη να εκδίδει άδειες όταν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις, χωρίς να μπορεί να τις αναστέλλει ή να τις απορρίπτει βάσει εσωτερικών οδηγιών του Δήμου.

Η απόφαση αυτή ήρθε σε απάντηση των μέτρων που είχε υιοθετήσει ο Δήμος Αθηναίων από τον Μάιο του 2024. Σύμφωνα με την τότε απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, έως ότου εγκριθεί νέο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΤΠΣ), θα εφαρμόζονταν αποκλειστικά οι περιορισμοί του βασιλικού διατάγματος του 1955 για το ύψος των οικοδομών. Παράλληλα, καλούνταν οι ιδιοκτήτες να μην ζητούν άδειες βάσει των διατάξεων του ΝΟΚ, ακόμα και αν είχαν λάβει σχετικά βεβαιωτικά έγγραφα από την ΥΔΟΜ, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία τετελεσμένων.

Η απόφαση αυτή, αν και εδραζόταν σε γνωμοδοτήσεις έγκριτων νομικών και σε παλαιότερη νομολογία, κρίθηκε από το ΣτΕ ως υπέρβαση αρμοδιότητας, υπογραμμίζοντας τη σημασία της θεσμικής ιεραρχίας και του ρόλου των κρατικών οργάνων στην πολεοδομική πολιτική.

Η απόφαση εντείνει την αβεβαιότητα που ήδη επικρατεί στον χώρο της δόμησης με άμεσες επιπτώσεις στην επενδυτική δραστηριότητα και στη στρατηγική σχεδιασμού νέων αναπτύξεων, καθώς μέχρι την έγκριση των νέων Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων που θα θέσουν ενιαίους και σαφείς κανόνες, το υφιστάμενο πλαίσιο θα συνεχίσει να αποτελεί πεδίο νομικών διεκδικήσεων και ερμηνειών.

ΠΗΓΗ ered.gr